rowerowy czerwony

Trakt Reitzensteinów

Trakt wziął swoją nazwę od niemieckiego rodu Reitzensteinów, ostatnich właścicieli pawłowickich okolic. Wiedzie przez malownicze, pagórkowate obszary położone wokoło doliny niewielkiej rzeki Pielgrzymówki, a jego trasa tworzy pętlę rozpoczynającą i kończącą się obok Urzędu Gminy w Pawłowicach. Poza niedługim fragmentem Traktu przecinającym Las Kuziok jedziemy gładkim asfaltem, nadającym się dla rowerów szosowych. Z trasy podziwiać można znakomite widoki obejmując polskie i czeskie Beskidy, a jej przeważająca część prowadzi bocznymi, spokojnymi drogami. Wszystkie te elementy, w połączeniu z skomunikowaniem z innymi trasami rowerowymi i bardzo dobrym oznakowaniem czynią Trakt Reitzensteinów godną polecenia propozycją dla rowerzystów w każdym wieku.

W centrum Pawłowic (gdzie Trakt rozpoczyna i kończy swój bieg) warto zatrzymać się w położonym obok kościoła św. Jana Chrzciciela Parku ks. prof. Stanisława Pisarka, odnowionym niedawno przez władze gminy. Znajdziemy w nim pochodzący z czasów zaborów słup graniczny, rozdzielający dawniej tereny należące do Cesarstwa Austriackiego i Prus. Granica ta przebiegała przez południową część dzisiejszej gminy Pawłowice, i była inspiracją do wytyczenia innej trasy rowerowej zaczynającej się w Pawłowicach – Traktu Cesarsko–Pruskiego. Ziemie pawłowickie, zanim przeszły w skład dóbr Reitzensteinów należały do innych szlacheckich rodów. Jednym z nich był ród Pawłowskich, któremu Pawłowice zawdzięczają swój herb, a także XVI – wieczny parafialny kościół św. Jana Chrzciciela. Kościół ten, niemal całkowicie zburzony podczas II wojny światowej zawiera pamiątkę po swoim fundatorze, najsłynniejszym przedstawicielu rodu Pawłowskich – Stanisławie, pełniącym w XVI wieku funkcję biskupa ołomunieckiego. Jest to jego herb widniejący na kościelnej wieży, pod zegarem.Z centrum Pawłowic Trakt Reitzensteinów zmierza ulicą Zjednoczenia w kierunku południowym, mijając po drodze zabudowania zespołu dworskiego i otaczającego go parku. W parku tym położona była główna siedziba rodu Reitzensteinów – wybudowany w XVIII wieku barokowy pałac, całkowicie zniszczony w wyniku działań wojennych w 1945 roku. Ciekawostką jest fakt, że władze Pawłowic zamierzają podjąć próbę odbudowania pałacu na podstawie nielicznych zachowanych do dziś zdjęć i innych materiałów archiwalnych.

Jadąc dalej, po przejechaniu pod mostem kolejowym skręcamy w prawo, w ulicę Stawową. Po kilku minutach docieramy do Lasu Kuziok, na granicy którego Trakt rozdziela się – tutaj bowiem rozpoczyna się właściwa pętla tej trasy. Przejazd przez Las Kuziok prowadzi utwardzonymi drogami leśnymi, które miejscami są jednak wyboiste. Wjeżdżamy na moment na teren Bzia wchodzącego w skład Jastrzębia-Zdroju, po czym skręcamy w lewo i zmierzamy w kierunku Pielgrzymowic. Z lasem przejeżdżamy przez pagórkowate, bogate widokowo przysiółki Węgry i Szyrówka, z których podziwiać możemy czeskie Beskidy Śląsko-Morawskie z dominującym w tym paśmie charakterystycznym szczytem Łysej Góry.

W Pielgrzymowicach - następnej miejscowości na trasie Traktu - zobaczyć można dwór Reitzensteinów, wybudowany na początku XX wieku i zachowany w dziś bardzo dobrym stanie. Władze polskie po przejęciu majątku rodu Reitzensteinów w 1945 roku utworzyły w dworze szkołę, funkcjonującą aż do 1996 roku. Niestety, dwór jest własnością prywatną i jego zwiedzanie nie jest możliwe. Dzisiejsza, położona tuż obok szkoła podstawowa nosi imię Karola Miarki, najsłynniejszego mieszkańca Pielgrzymowic. To właśnie w tej wsi urodził się i nauczał w miejscowej szkole znany górnośląski działacz społeczny, wielokrotnie prześladowany za swoją propolską działalność. Inną atrakcją Pielgrzymowic jest położony w centrum wsi drewniany kościół św. Katarzyny. Aby do niego dotrzeć trzeba nieco zboczyć z trasy Traktu Reitzensteinów w centrum miejscowości - kiedy podczas przejazdu odcinkiem prowadzącym wśród stawów hodowlanych spojrzymy w lewo, zobaczymy jego wieżę ukrytą pośród koron drzew. Obiekt ten wpisany jest do rejestru zabytków, a ponadto znajduje się na Szlaku Architektury Drewnianej województwa śląskiego, w pętli pszczyńskiej. Świątynia w obecnym kształcie zostałą wybudowana w latach 1674-75, lecz początki parafii w Pielgrzymowickiej sięgają dużo wcześniejszych, średniowiecznych czasów.

Po opuszczeniu centrum Pielgrzymowic Trakt wspina się na zbocza doliny Pielgrzymówki, a następnie po przecięciu jej zmierza w kierunku Jarząbkowic. O ile najbardziej charakterystycznym widokiem dla Pielgrzymowic były położone wzdłuż Pielgrzymówki stawy hodowlane, tak dla Jarząbkowic typowe są długie zadrzewione aleje, prowadzące w pobliżu kompleksów leśnych. Podobnie jak wcześniej, przejazdowi towarzyszą szerokie widoki na Beskidy – tym razem jest to położone po polskiej stronie pasmo Beskidu Śląskiego. Z Jarząbkowic docieramy do Golasowic, kolejnej miejscowości należącej do gminy Pawłowice, i Lasu Kuziok, gdzie kończy się pętla Traktu Reitzensteinów. Tą samą co na początku drogą docieramy do centrum Pawłowic.